هفته گرامیداشت تکریم و منزلت سالمندان (12 – 6 مهرماه سال1401)

هفته گرامیداشت تکریم و منزلت سالمندان (12 – 6  مهرماه سال1401)

شعار ملی روز جهانی سالمندان سال 1401: "تاب آوری و مشارکت زنان سالمند "

 

 

جدول عناوین روزشمار

 

روز چهار شنبه 6/7/1401: روز رسانه، آگاهی بخشی و فرهنگ سازی

روز پنج شنبه 7/7/1401: روز آموزش و توانمندسازی

روز جمعه 8/7/1401: روز خانواده و جامعه دوستدار سالمند

روز شنبه 9/7/1401(روز جهانی سالمند): روز تاب آوری و مشارکت زنان سالمند

روز یک شنبه 10/7/1401: روز مراقبت و سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی

روز دوشنبه 11/7/1401: روز حمایت های اجتماعی، رفاهی و اقتصادی

روز سه شنبه 12/7/1401: قانونگذاری، سیاست گذاری و راهبری امور سالمندان

 

 

 

1-روز رسانه، آگاهی بخشی و فرهنگ سازی پدیده سالمندی: مطالبه از قوای سه گانه برای توجه به مسائل و پیامدهای سالمندی جمعیت

سالمندی یک فرایند زیستی است که تمام موجودات زنده از جمله انسان را در بر میگیرد گذشت عمر را نمی توان متوقف نمود ولی میتوان با بکارگیری روشها و مراقبتهای مناسب از اختلالات و معلولیتهای سالمندی پیشگیری نمود یا به تعویق انداخت تا بتوان از عمر طولانی همراه با سلامت و رفاه بهره مند شد . با افزایش امید به زندگی ، کاهش مرگ و میر و کاهش میزان تولد با افزایش جمعیت سالمندان روبرو هستیم و باید توجه داشته باشبم که بهداشت و سلامت سالمندان ضروری بوده و برای تعیین حجم خدمات نیازمند شناخت وضع موجود هستیم
امروزه ۵۸۰ میلیون از جمعیت جهان را افراد بالای ۶۰ سال تشکیل می‌دهند که این رقم تا سال ۲۰۲۰ به یک میلیارد خواهد رسید ، به طور اجمالی میتوان گفت ۶۰ درصد این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند و ۱۶ درصد کشورهای توسعه یافته را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند ایران نیز دور از این ماجرا نخواهد بود شمار سالخوردگان تا سال ۲۰۲۰ به ۱۰ میلیون خواهد رسید و تا سال ۲۰۵۰ به ۲۶ میلیون نفر می رسید که نسبت به کل جمعت به ۲۳ درصد در آن زمان خواهد رسید

افزایش جمعیت سالمندی به عنوان یک موفقیت جامعه بشری و نتیجه بهبود نظام بهداشتی درمانی و تأمین اجتماعی است ولی مسلماً این چالش نوظهور جمعیتی می‌تواند تأثیر بسیار شگرفی برروند توسعه کشور داشته باشد. به طوری که ادامه این شرایط بدون برنامه‌ریزی پیامدهای نامطلوب اجتماعی و اقتصادی وحتی امنیتی و سیاسی دارد زیرا اگرچه فرآیند سالمندی مستقیماً منجر به بیماری نمی‌شود امابه دلیل کاهش قابل توجه عملکرد جسمی روانی واجتماعی، افراد سالمند در مقابل استرس‌های داخلی و محیطی آسیب پذیرتر می‌شوند و خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها و آسیب‌های جسمی روانی و اجتماعی افزایش می‌یابد. لذا این موضوع مهم باید در اولویت تصمیم گیری، طراحی و برنامه ریزی و تدوین خط مشی‌ها و سیاست‌ها در برنامه سازمان‌های ذیربط دولتی، خصوصی  و نهادهای مرتبط و اندیشمندان و صاحب‌نظران قرارگیرد.

به رغم اینکه اکثر جمعیت سالمند جهان در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند اما آمادگی لازم در این کشورها برای رویارویی با پدیده ی سالمندی و پیامدهای اجتماعی اقتصادی و بهداشتی آن فراهم نشده است.
شاید در بسیاری از جوامع سالمندان را افرادی ناتوان و حتی سربار بدانند در صورتیکه سالمندی دارای ویژگی های بالقوه ای است که میتوانند در قالب کمکهای فراوان به خانواده و جامعه و به شکل ” سالمندی سالم و فعال ” که شعار سازمان بهداشت جهانی است جلوه‌گر شود . برای رسیدن به سالمندی سالم و فعال باید به تمام ابعاد بهداشت جسمی و روحی ، اجتماعی ، اقتصادی و معنوی توجه داشت و از آنجا که بسیاری از بیماریها و مشکلات دوران سالمندی ناشی از شیوه‌ی زندگی ناسالم است باید پایه و اساس سلامت در این ابعاد را با بکارگیری شیوه ی صحیح و ارتقاء کیفیت زندگی از ابتدایی مراحل حیات پی ریزی نموده و به موازات آن با ایجاد زمینه های مناسب مشارکت سالمندان در خانواده و جامعه و همچنین فراهم ساختن فضای مناسب حمایتی در کلیه جنبه های اقتصادی ، اجتماعی و بهداشتی در جهت نیل به سالمندی سالم و زندگی موفق گام بردارند.

جامعه ایران درحالی با شیب تندتری به سمت سالمندی در حرکت است که گفته می‌شود، جمعیت زنان سالمند چهار برابر مردان خواهد شد. آماری که اگر آن را در کنار اشتغال اندک زنان و کاهش نرخ ازدواج آنها بگذاریم، شاید تصویر خوبی از آینده زنان سالمند ارائه ندهد.هر چند در حال حاضر تنها حدود شش و نیم میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند، اما به گفته کارشناسان سرعت حرکت جمعیت ایران به سمت سالمندی در سال‌های 1400 تا 1420 رشدی شدیدتر پیدا می‌کند، به طوری که در سال 1420 بیش از 13.5 درصد جمعیت ایران را افراد بالای 65 سال تشکیل خواهند داد. این در حالی است که جمعیت کشور در آن سال‌ها حدود 90 میلیون نفر خواهد بود و جمعیت سالمندان با رشد دو برابری به بیش از 12 میلیون نفر خواهد رسید. 12 میلیون نفری که در صورت عدم برنامه‌ریزی و سیاستگذاری لازم در این حوزه یکی از چالش‌های نظام رفاه و تامین اجتماعی در آینده هستند.

از سوی دیگر بررسی‌های جهانی هم نشان می‌دهد که امید به زندگی زنان به طور متوسط چهارسال و نیم بیشتر از مردان است و تعداد زنانی که در گروه سنی سالمند قرار دارند، به نسبت قابل توجهی بیشتر از مردان سالمند است. این الگوی سالمندی نشان می‌دهد که احتمال بیوه یا مجرد بودن زنان سالمند نسبت به مردان بیشتر است، پس بدیهی است آینده جمعیت سالمند ایران از آن زنان سالمند خواهد بود. زنانی که اگر امروز فکری به حال اشتغال و رفاه آنها صورت نگیرد آینده‌ای ناخوشایند خواهند داشت.

2- روز آموزش و توانمندسازی سالمندان: گسترش محیط دوستدار سالمند بویژه برای حضور و فعالیت زنان سالمند

پيرشدن با تغييـرات چنـدي در افـراد همـراه اسـت كـه بـر ظرفيت و توان آنها از جنبه هاي گوناگون أت تاثيرميگـذارد و از آنجا كه بين كاهش سلامت و كاهش حس توانمنـدي رابطـه مستقيمي وجود دارد، اگر افراد از ايـن تغييـرات آگـاه بـوده و متناسب با آنها رفتار نماينـد ، بـا كـاربرد بهينـه توانـايي هايـشان توانمند خواهند شد. بر پايه يافته هاي به دسـت آمـده ، آنهـا سـه نـوع تغييـررا تجربـه مـيكننـد  بــه صــورت افــزايش ظرفيــت در ابعــاد معنــوي وتجربــي، ديگري به صـورت كـاهش ظرفيـت در ابعـاد بـدني، روانـي و اجتماعي و ديگري بروز نيازها در ابعاد گوناگون. از موارد ديگر، ترس و نگراني سـالمندان از نـاتوان شـدن وتنهاشـدن و نگراني درباره آينـده خـانواده و فرزندانـشان است كـه موجـب كــاهش تــوان و ظرفيــت روانــي آنهــا می شود. گروهــي از سالمندان سابقه شاغل بودن را دارند بازنشستگي اثراتي در كاهش توان اجتماعي آنها گذاشته است.

بررسی‌ها نشان از آن دارد که سالمندی در حال زنانه شدن و تعداد زنان سالمند خودسرپرست در حال افزایش است. به همین دلیل، نیاز به سیاست گذاری‌های اجتماعی و فرهنگی و توجه به منابع در اختیار سالمندان بیشتر احساس می‌شود. امید به زندگی زنان به طور متوسط چهارسال و نیم بیشتر از مردان است و تعداد زنانی که در گروه سنی سالمند قرار دارند، به نسبت قابل توجهی بیشتر از مردان سالمند است. این الگوی سالمندی نشان می‌دهد که احتمال بیوه یا مجرد بودن زنان سالمند نسبت به مردان بیشتر است

3- روز خانواده و جامعه دوستدار سالمند: ارتباط جوانی جمعیت با سالمندی جمعیت

بر اساس رویکرد سازمان بهداشت جهانی عمومی در محیطها، فضاها و مکانهای تعبیه شده در جوامع دوستدار سالمند، تناسب حداکثری با نیازها و محدودیتهای افراد سالمند را دارد. بر این اساس، خدمات و طراحی فضاهای شهری و خدمات فرهنگی و بهداشتی به شکلی ارائه میشود که افراد سالمند بدون وابستگی یا با دریافت حداقل کمک از دیگران، بتوانند از این امکانات بهره مند شوند  علاوه بر این، در این مکانها توجه به نیازهای افراد سالمند به عنوان یک شاخص مؤثر در ایجاد تعاملات بین فردی، مدنظر قرار میگیرد بنابراین متناسب سازی فضاهای شهری که سالمندان به حضور در آنها نیازمند بوده و هم اکنون با مشکلاتی در آن مواجه اند به عنوان یک راهکار مؤثر در بهبود مشکلات دوران سالمندی شناخته میشود   یکی از مکانهای نیازمند متناسب سازی برای استفاده بهینه سالمندان، اماکن مذهبی است، چرا که بسیاری از سالمندان به حضور در این مکانها تمایل شدیدی دارند. حضور در این اماکن باعث حفظ ارتباطات اجتماعی، انجام فعالیتهای داوطلبانه، کسب اطلاعات و دادن آموزشهای مرتبط با سلامت و تأمین نیازهای معنوی این دوران میشود  . رفتارها و نگرشهای مذهبی، تأثیر مثبتی بر معنادار کردن زندگی دارند. رفتارهایی همچون توکل به خدا، عبادت و زیارت میتوانند امید به زندگی ایجاد کنند و آرامش درونی برای سالمند فراهم کنند. همچنین استفاده سالمندان از این اماکن به کاهش اضطراب مرگ، افزایش امید به زندگی و کاهش رنجهای ناشی از افت سلامتی کمک میکند.

بسیاری از معیارهای سالمندی موفق و زندگی خوب سالمندی، چـون بهبـود كیفیـت ادراک از زنـدگی و محیط عینی، در ارتباط مستقیم با فضاهای عمومی شهری و انگاره های محیطی اینگونه فضاها قرار دارند. با توجه به مفهوم فضای عمومی شهری و اصول مربوط به آن، به نظر میرسد تلاش در جهت حفظ سرزندگی سـالمندان از طریق فراهم كردن زمینه حضور و مـشاركت شـهروندی سالمندان در فضاهای عمـومی شـهری، یكـی از عوامل دستیابی به اهداف متعالی سالمندی موفق باشد، چرا كه سالمندی موفق، تقلید جوانی نیـست، بلكـه درگیـری و تعامل فعال سالمند با مردم، گروهها، فعالیتها و در كل بـا زندگی اسـت که این امکان را میتوان با فراهم کردن محیط داخلی متناسب با ویژگی سالمند، فراهم کرد  در مطالعات صورت گرفته در زمینه رفع مشکلات و محدودیتهای محیط داخلی جهت حضور سالمندان در مکانها و اجتماعات مذهبی مسیحیان، تالش و اقدامات فعلانه کلیساها و سایر نهادهای جامعه دوستدار سالمند در رفع موانع و مشکلات این مکانها تأکید شده است. در جوامع دوستدار سالمند، ارتقا و افزایش ارتباط اجتماعی در میان افراد سالمند در مکانهای مذهبی، ازجمله کلیساها، به عنوان متداولترین روش جهت افزایش مشارکت سالمندان در جامعه، بهبود وضعیت سلامت جسمی روانی و همچنین عامل مهم در کاهش استرس و افزایش شوق و انگیزه سالمند به ادامه زندگی شناخته میشود. در این جوامع جهت میل به این هدف رفع مشکلات و محدودیتهای محیط داخلی به عنوان یک اقدام اصلاحی و اولویت ضروری مبدل شده است .

4- روز تاب آوری و مشارکت زنان سالمند: توجه ویژه به زنان سالمند تنها و کم برخوردار روز

تاب آوری به عنوان یکی از زیرطبقات رویکرد روانشناسی مثبت گرا، نقش مهمی در مقابله با تنیدگی ها و تهدیدهای زندگی و آثار نامطلوب آن دارد، به شکلی که در طی یک دهه ی اخیر جایگاه ویژه ای را در حوزه ی بهداشت روان به خود اختصاص داده است

تاب آوری به عنوان توانایی فرد برای نگه داشتن سطح سالمی از عملکرد روانشناختی و جسمانی و مقابله ی مؤثر و انعطاف پذیر با چالشهای زندگی تعریف شده است تاب آوری تداوم عملکرد را بهبود بخشیده و یک شاخص قوی بهزیستی روانشناختی است. همچنین تاب آوری گرایش به تجربه افسردگی و اضطراب را کاهش میدهد. از دیگر عوامل مرتبط با رضایت از زندگی در سالمندان، شادکامی است. چندین عامل خطرآفرین روانی-اجتماعی مانند فقدان نقشهای اجتماعی، از دست دادن استقلال، مرگ دوستان و بستگان، افزایش انزوا، محدودیتهای مالی، کاهش سلامت جسمی و روانی، ترک خانه به وسیله فرزندان، مرگ همسر، معلولیت، بازنشستگی، کم شدن روابط اجتماعی و سازگار شدن با زندگی جدید میتوانند باعث کم شدن شادکامی و تجربه ی احساس تنهایی در سالمندان شوند با توجه به انفجار جمعیت سالمندی در سال 1410 در کشور ایران، اولین گام در دستیابی به جامعه ی سالمندی سالم و فعال، شناخت وضعیت سالمندان است. از طرف دیگر رسیدن به فرایند سالمندی فعال و سالم نیازمند توجه کافی به تمامی وضعیت سالمندان در ابعاد جسمی، روانشناختی و اجتماعی انسان است این موارد کمک شایانی به تعیین نیازهای بهداشتی، درمانی و اجتماعی سالمندان و رفع مشکلات بر اساس محیط زندگی آنان می نمایند.

از سوی دیگر بررسی‌های جهانی هم نشان می‌دهد که امید به زندگی زنان به طور متوسط چهارسال و نیم بیشتر از مردان است و تعداد زنانی که در گروه سنی سالمند قرار دارند، به نسبت قابل توجهی بیشتر از مردان سالمند است. این الگوی سالمندی نشان می‌دهد که احتمال بیوه یا مجرد بودن زنان سالمند نسبت به مردان بیشتر است، پس بدیهی است آینده جمعیت سالمند ایران از آن زنان سالمند خواهد بود. زنانی که اگر امروز فکری به حال اشتغال و رفاه آنها صورت نگیرد آینده‌ای ناخوشایند خواهند داشت.

زنان سالمند، آسیب‌پذیرترین گروه سالمندان هستند و به نسبت مردان سالمند، نیاز به توجه بیشتری دارند.

سلامت سالمندی زنان لازم است سیاست‌‌گذاری و برنامه‌ریزی در سطوح حاکمیت، سازمانی و ارائه خدمات با رویکرد عدالت جنسیتی باشد. واقعیت این است که زنانی که در دوران جوانی و میانسالی فعالیت اجتماعی نداشته‌اند چه در نقش همسر چه در جایگاه مادر در دوران سالمندی دارای نقش تبعی و فرعی خواهند بود. این وابستگی که به ایجاد احساس تابعیت مضاعف منجر می‌شود، خود، به نوعی کاهنده منزلت و جایگاه اجتماعی آنان است. به علاوه، به علت نابرابری‌های موجود در میزان اشتغال، مالکیت دارایی‌ها و کنترل پس‌انداز و اداره امور مالی، سالمندی برای زنان مشکلات اقتصادی بی‌شماری به همراه دارد که متعاقب آن، نبود پشتوانه مالی به ناتوانی در مدیریت زندگی و احساس «غیرمولد» و «باری بر دوش دیگران بودن» را برای آنان ایجاد می‌کند»

براساس گزارش‌های مرکز آمار وضعیت اشتغال زنان در ایران به خودی خود وضعیت مطلوبی نیست و در این زمینه نیاز به جهشی بلند داریم. داده‌های آماری نشان می‌دهد مشارکت اقتصادی زنان در سال گذشته تنها ۱۷.۵ درصد بوده است. این در حالی است که تعداد زنان سرپرست خانوار در ایران حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اعلام شده است

از سوی دیگر با بالا رفتن نرخ طلاق و تجرد قطعی می‌توان انتظار داشت هم بر شمار زنان سرپرست خانوار افزوده شود و هم بر نرخ بیکاری زنان خواهان اشتغال.

این در حالی است که طبق داده‌های مرکز آمار ایران در تابستان سال جاری نرخ بیکاری کشور به ۵/۹ درصد رسیده که این میزان کمترین نرخ بیکاری در ۱۴ فصل اخیر (از بهار ۹۶ به بعد) بوده است.

 سالمندان در جامعه امروز از گروههای بزرگ اجتماعی به شمار می آیند که طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بیشترین خدمات بهداشتی، درمانی را به خود اختصاص می دهند
با افزایش سن، فقدانها افزایش می یابند و باعث عدم سازگاری فرد سالمند با فقدان می گردد که این امر به تدریج خوداتکایی و کیفیت زندگی سالمند را تحت تأثیر قرار می دهد
تطابق موفقیت آمیز با سالمندی علاوه بر توانایی مشخص برای ادامه و استمرار شیوه های مناسب زندگی در طول حیات به آموزش شیوه زندگی سالم در این دوران توسط متولیان امر نیز بستگی دارد
آموزش شیوه زندگی سالم در تمامی ابعاد و سازگاری سالمند با دوران سالمندی و نهایتاً دستیابی سالمند به یک زندگی سالم و موفق از راهکارهای موفق است.

 توانمندسازی زنان از جمله مولفه‌های مهم در توسعه پایدار است و بدون توانمندی زنان توسعه پایدار محقق نخواهد شد

توانمندسازی به دنبال مشارکت و ارتقای توانمندی زنان در سطوح مختلف زندگی اجتماعی و فردی، همچون خانواده، محیط کار، کپرورش فرزندان، اداره امور منزل ، حفظ محیط زیست، بهره‌وری صحیح از منابع، صرفه‌جویی در انرژی مباحثی هستند که زنان بطور مستقیم با آنان مرتبط هستند، پس توانمند بودن و توانمند ساختن زنان، به جامعه در رسیدن به اهداف توسعه کمک خواهد کرد و از طرف دیگربه ترقی و تعالی نیمی از جامعه نیز منجر می‌شود

5- روز مراقبت و سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی سالمندان: برنامه ریزی برای تحقق سالمندی سالم و فعال در زنان

سلامت اجتماعی، سلامت جسمانی-روانشناختی و معنوی از ابعاد سلامت هستند و کیفیت زندگی از مهمترین شاخصهای توسعه انسانی است. متغیرهای فراوانی میتوانند در ادراک و احساس کیفیت زندگی سالمندی نقش داشته باشند.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ایران در سالهای آتی با بحران سالمندی روبه رو خواهد شد. بر اساس نتایج آخرین سرشماری در سال 1395 ،درصد جمعیت سالمندی ایران 3/9 است بر اساس آمارهای موجود، سالمندان پنج تا هفت برابر سایر گروههای سنی توسط پزشک ویزیت معاینه میشوند، بیشتر از 60 درصد هزینه های پزشکی برای این گروه سنی مصرف ً میشود بنابراین با توجه به تغییرات جمعیت شناختی ومیزان شیوع بیماریهای مزمن، ناتوانیهای جسمانی، بیماریهای روانی و دیگر بیماریهای ناتوان کننده همراه درپیشگیری و کنترل مشکلات مربوط به سلامت  می بایست توجه بیشتری  در ارائه خدمات مراقبتهای بهداشتی و درمانی برای گروه سالمندان شود. در کشور ایران برنامه ارائه خدمات و مراقبتهای ادغام یافته در برنامه بهداشتی سالمندان گنجانده شده است در این مدل از حداقل عوامل خطر و نشانه های بالینی کلیدی برای شناسایی زودرس بیماری، ارجاع و درمان مناسب استفاده شده است  در این برنامه نحوه ارزیابی کردن سالمند از نظر بیماریهای جسمانی و روانی اولویت دار، بر اساس بار بیماریها و ایمنسازی آموزش داده میشود و علاوه بر روشهای تشخیصی و درمانی ساده، راههای پیشگیری از بیماری نیز عنوان شده است.  برنامه جامع مراقبت از سالمند به صورت یک برنامه با عنوان مراقبتهای ادغام یافته و جامع سالمندی ویژه پزشک و غیرپزشک طراحی شده است. در این راستا زمانی که سالمند به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه میکند، پرسنل کارکنان بهداشتی برای ارائه مراقبتها از راهنمای مراقبتهای ادغامیافته و جامع سالمندی ویژه غیرپزشک برای مراقبت از وی استفاده میکنند و موارد ارجاعی بر اساس راهنما به پزشک مرکز ارجاع داده میشود. در پایان ارائه مراقبتها چنانچه برای سالمند احتمال ابتلا به یک یا چند بیماری وجود داشته باشد، سالمند از مراقبتهای سطح بالاتر بهره مند میشود و در چرخه ارجاع قرار میگیرد. در صورتی که سالمند مبتلا به بیماری نباشد، در چرخه مراقبتهای دورهای قرار میگیرد

مقوله سلامت در سطوح جسمانی، روانشناختی، اجتماعی، عاطفی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، دینی، مذهبی و معنوی از نوجوانی تا سالمندی گسترده است. سلامت جسمانی روانی در دو سطح جسم و روان فرد را مورد توجه قرار میدهد. سلامت را با تأکید بر تمامیت و یکپارچگی شخصیت تعریف کرده اند و آن را با پنج الگوی رفتاری، شامل حس مسئولیت پذیری، حس اعتماد به خود، هدف مداری، ارزشهای شخصی، فردیت و یگانگی مرتبط دانسته اند یافته های فراوانی نشان دادند که کیفیت زندگی در سالمندی، مفهومی پیچیده و ذهنی است که دارای شش بعد اصلی عوامل فردی درونی، عوامل فردی بیرونی، سلامتی، تجارب خانوادگی، تعاملات اجتماعی و عوامل محیطی است  سلامت اجتماعی سالمندان یکی دیگر از ابعاد مهم سلامت آنان است که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و به توجه ویژهای نیاز دارد

سلامت اجتماعی به چگونگی ارتباط فرد با دیگر افراد مربوط است و زمانی فرد را واجد سلامت اجتماعی برمیشمارد که بتواند فعالیتها و نقشهای اجتماعی خود را در حد متعارف بروز دهد و با جامعه و هنجارهای اجتماعی احساس پیوند و اتصال کند یکی از راهکارهای مفید کاهش اثرات جسمانی و روانشناختی سالمندی، شرکت در فعالیتهای منظم و مناسب ورزشی در دوران قبل از سالمندی یعنی جوانی و میانسالی است. اگر سبک زندگی دوران میانسالی از کیفیت مطلوبی برخوردار باشد، فرد سالمند میتواند از سالمندی لذت بخش تری برخوردار باشد سلامت اجتماعی و کیفیت زندگی در دوره سالمندی نسبت به سایر دورههای دیگر زندگی با مخاطرات بیشتری روبه روست. مشکلات و مسائل متعدد فیزیولوژیک، دوره بازنشستگی، اوقات فراغت، کم شدن بار مسئولیتهای اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی که در سنین بالا رخ میدهند سبب کاهش سازگاریهای شناختی و کاهش خوداتکایی شده و کیفیت زندگی سالمندان را تهدید میکنند

6- روز حمایت های اجتماعی، رفاهی و اقتصادی سالمندان: ایجاد بیمه مراقبت طولانی مدت؛ در نظام بیمه ای کشور

هم اکنون مسائلی از قبیل تأمین حمایتهای اجتماعی و نقل، تکریم سالمندان، مشارکت خدمات سلالمت، مسکن، حمل و اجتماعی و اشتغال، آگاهی از اطلاعات، برخورداری از بناها و فضاهای مناسب ابعاد گسترده تری پیدا میکند. توجه به امنیت اقتصادی و اجتماعی سالمندان، تأمین خدمات بهداشتی و درمانی آنها از جمله مواردی است که در جوامع شهری و روستایی باید مورد توجه قرار گیردمورد توجه قرار گیردیکی دیگر از حقوق سالمندان داشتن بیمه و حمایتهای اجتماعی است. باتوجه به اینکه حمایتهای اجتماعی را میتوان در قالب کالاهای عمومی دید که توسط دولتها ارائه میشوند، در اسلام روشهایی نیز برای تأمین مالی آن دیده شده است مانند وقف و زکات. که وقف به مشارکت خصوصی در تأمین مالی کالاهای عمومی و زکات که مالیاتی اسلامی میباشد به نیکوکاری الزام آور اشاره میکند. دولتهای بحرین و مصر، قوانین بیمه اجتماعی دارند که برای سالمندان طراحی شده اند و 3 شورای قانونگذاری بحرین سندی را در مورد حمایت از حقوق سالمندان تهیه کرده و یک کمیته ملی نیز بر موضوعات سالمندان متمرکز است. در مطالعه سازمان جهانی بهداشت سالمندان برای رانندگی در شهر با مشکلاتی روبه رو بودند. برخی از این مشکلات شامل کمبود روشنایی در خیابان، ترافیک سنگین، وضعیت بد جاده ها که علائم به خوبی قابل رؤیت نبودند نیز عموما مشکلاتی را در طراحی وسایل نقلیه عمومی برای سالمندان بیان می کند. در شهرها شیوه های تطبیق یافته وقابل دسترس ویژه سالمندان وجود ندارد ،تاکسی ها به خوبی طراحی نشده اند وفضا برای گذاشتن صندلی چرخ دار ویا عصای چند پایه وجود ندارد

برای ایجاد انگیزه و فعال ماندن سالمندان برای مدت طولانی تردر بازار کار و جلوگیری از انزوای اجتماعی و ارتقای اجتماع پذیری و درنهایت استقلال آنها در آینده نزدیک بسیاری از خدمات به ویژه خدمات سلامت به صورت الکترونیک از هم اکنون باید برنامه ریزی شود.

7- قانونگذاری، سیاست گذاری و راهبری امور سالمندان: ارایه پیشنویس لایحه جامع "قانون حمایت از سالمندان" جهت تصویب در مراجع قانونی

سالمندی به‌عنوان یک موقعیت ویژه از زندگی انسانی، می‌تواند توأم با فعالیت در نقشهای ویژه و تازه‌ای باشد که خود نیز متأثر از موقعیت اقتصادی- اجتماعی فرد می‌تواند همراه با دگرگونیها و نوساناتی باشد. اما درهرصورت سالمند به‌مثابه فردی که بسیاری از تواناییهای جسمانی، فیزیکی و ذهنی خود را تحلیل رفته می‌داند، با هر موقعیت اجتماعی و اقتصادی نیازمند قرار گرفتن در معرض حمایتهای اجتماعی گوناگونی است که بتواند وی را برای پذیرش نقشهای تازه‌تری مهیا کند. حمایت ادراک شده  توسط فرد سالمند، دسته‌ای از توانشها، امکانات و پتانسیلهای گوناگون اجتماعی ، مادی، اطلاعاتی، فرهنگی، معنوی و عاطفی را در اختیار وی قرار می‌دهد که فرد بواسطه این سرمایه‌ها و امکانات، امکان حضور فعال اجتماعی خود را در قالب فعالیت در نقشهای اجتماعی تازه حفظ و سامان‌دهی می‌کند. یکی از شکلهای مهم حمایت اجتماعی سالمندان که برای هر جامعه‌ای ضروری به نظر می‌رسد، حمایتهای سطح کلان دولتی و نهادی است که دریک قالب ساختاریافته دولتی می‌تواند بصورت از بالا به پایین به اجرا درآمده و مزایای قابل‌توجهی برای سالمندان به همراه آورد. این امر مستلزم سیاست‌گذاری اجتماعی و فرهنگی دقیق و حساب‌شده در حوزه سالمندی توسط نهادهای دولتی ست. هر شکل از سیاست‌گذاری حمایتگرانه از سالمندان، باید به کارکردها و نقش‌ویژه‌های سالمندی در راستای دستیابی به سالمندی فعال توجه ویژه‌ای کند. همچنین این سیاستها باید جایگاه سالمندان در نظام قشربندی طبقاتی و موقعیت اجتماعی- اقتصادیشان را مطمح نظر قرار دهند. این سیاستها باید مکانیسمهای تسهیل‌گر، تعدیل‌گر و حامیانه‌ای را طراحی و معرفی کند که بواسطه آنها سالمندان حیات فعال خود را بازیافته و به‌عنوان عناصری مفید و کارکردی برای اجتماع تلقی شوند و از این طریق احتمال طرد، انزوا و کناره‌گیری آنان از عرصه‌های اجتماعی کاهش یابد.

توسعه بهداشت و رفاه در جهان معاصر و افزایش طول زندگی حاصل از آن، موضوع سالمندی به یکی از مسائل اجتماعی قابل‌توجه در بسیاری از کشورهای جهان بدل شده است. در نتیجه چنین شرایطی اتخاذ سیاستهای کارآمد درزمینه سالمندی بیش‌ازپیش اهمیت و ضرورت یافته است.

مجموعه تغییرات صورت گرفته در ساختار خانواده در عصر جدید، به همراه روندهای کنترل جمعیتی و ارتقا سطح بهداشت عمومی که نتیجه آن افزایش طول عمر بوده است، سالمندی را به مسئله ای قابل توجه برای بیشتر دولتهای مدرن بدل کرده است. جمعیت قابل توجه سالمندان، مسائل منتج از کهولت سن و ناتوانیها، مسائل مربوط به نگهداری، تأمین بهداشت و رفاه ایشان و... دولتهای مختلف را به سوی سیاستگذاری سالمندی و برنامه ریزی برای مواجهه با آن سوق داده است هر یک از این کشورها متناسب با ساختارهای سیاسی و اجتماعی خود، سیاستهای رفاهی و اولویتهای اجتماعی شان، سیاستگذاری ویژه ای درزمینه سالمندی اتخاذ میکنند.

سالمندی در ایران توانسته است به هیئت یک چالش جمعیتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تبدیل شود و در آینده در قالب یک مسئله اجتماعی، ارتقا یابد. در چنین شرایطی، بی توجهی به سیاستهای سالمندی، میتواند آسیبهای جبران ناپذیری را به جامعه، خانوارها و افراد وارد ساخته و از کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متنوعی را به وجود آورد. این در حالی است که همراه با تغییرات جمعیتی، تحولات اجتماعی و اقتصادی، دگرگونی ارزشها و سنتهای دیرین و جایگزینی ارزشهای جدید را به دنبال داشته و سبب کاهش نقش سنتی خانواده درزمینه حمایت و مراقبت از سالمندان شده است این مسئله ضرورت دخالت دولت در حوزه سالمندی برای رفع مسائل ایشان را ضروری میکند.